Στοματολογία-Στοματολόγος

Στοματολογία είναι η επιστήμη που ασχολείται με την παθολογία της στοματικής κοιλότητας.

Στοματολόγος είναι ο οδοντίατρος ο οποίος μετά την ολοκλήρωση πολυετών σπουδών σε αναγνωρισμένο μεταπτυχιακό κλινικό πρόγραμμα έχει εξειδικευθεί στη διάγνωση και αντιμετώπιση των παθήσεων της στοματικής κοιλότητας.

Νόσοι του Στόματος στα Παιδιά

Οι παθήσεις που μπορεί να εμφανιστούν στη στοματική κοιλότητα αφορούν παθήσεις των δοντιών, των περιοδοντικών ιστών, αλλά και των βλεννογόνων, των οστών των γνάθων και των σιελογόνων αδένων. Αυτές μπορεί να αφορούν συνήθη νοσήματα όπως η τερηδόνα, η ουλίτιδα, οι άφθες, τραυματικά έλκη, κ.ά αλλά και πιο σπάνιες παθολογικές οντότητες όπως η ατελής αδαμαντινογένεση, η ινώδης υπερπλασία των ούλων, ο σπίλος κ.α.

Οι στοματολογικές παθήσεις στα παιδιά ή αλλιώς οι παθήσεις των μαλακών μορίων και των οστών των γνάθων στην συντριπτική πλειοψηφία τους είναι καλοήθεις.

Οι πιο συχνές παθήσεις των μαλακών μορίων είναι οι άφθες, η ερπητική ουλοστοματίτιδα, η βλεννώδης κύστη κ.ά. Κάποιες από αυτές είναι επώδυνες, ενώ κάποιες άλλες όχι. Σε κάθε περίπτωση, βέβαια, πρέπει να γίνει σωστή διάγνωση και αντιμετώπιση.

Το παιδί μου έχει στοματίτιδα

Το 40-50% περίπου των παιδιών έως την ηλικία των 5 ετών έχει ‘’διαγνωσθεί’’ με ‘’στοματίτιδα’’ και έχει λάβει γέλη Dactarin για την αντιμετώπιση της. Ο όρος ‘’στοματίτιδα’’ δεν σημαίνει τίποτα παραπάνω από μια φλεγμονή μέσα στο στόμα. Παρ’ όλα αυτά, χρησιμοποιείται εμπειρικά για να περιγράψει μια μυκητίαση-καντιντίαση της στοματικής κοιλότητας. Η αλήθεια είναι ότι η μυκητίαση δεν είναι τόσο συχνή νόσος, τουλάχιστον στην παιδική ηλικία. Ο ειδικός Στοματολόγος μπορεί σε κάθε περίπτωση, να θέσει σωστή διάγνωση, να προτείνει την κατάλληλη αντιμετώπιση και να καθησυχάσει τους γονείς υπεύθυνα και χωρίς χρονοτριβές.

Το παιδί μου βγάζει συχνά άφθες

Οι άφθες αποτελούν την πιο συχνή στοματολογική πάθηση στα παιδιά. Επομένως δεν είναι περίεργο ούτε ανησυχητικό ένα παιδί να εμφανίζει συχνά άφθες. Πρόκειται για έλκη φλεγμονώδους αιτιολογίας τα οποία δεν είναι μεταδοτικά. Τα έλκη αυτά είναι επώδυνα, ποικίλου μεγέθους ενώ μπορεί να εμφανιστούν μεμονωμένα ή πολλαπλά, να υποτροπιάσουν με περιοδικό ή μη χαρακτήρα. Σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να αποτελούν εκδήλωση κάποιου συστηματικού νοσήματος όπως η νόσος Crohn, η κοιλιοκάκη, η νόσος Αδαμαντιάδη-Behcet κ.ά. Ο ρόλος του Στοματολόγου είναι να θέσει πρώτα απ’ όλα τη σωστή διάγνωση και στη συνέχεια να συνταγογραφήσει τα κατάλληλα σκευάσματα που θα ανακουφίσουν το μικρό ασθενή από τις επώδυνες αυτές βλάβες.

Εγκυμοσύνη και Στοματική Υγεία

Τι πρέπει να ξέρω ως μέλλουσα μαμά για τα δοντάκια του παιδιού μου

Η διάπλαση των νεογιλών και των περισσότερων μόνιμων δοντιών ξεκινά κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης.

Η διατροφή ή/και τα φάρμακα που λαμβάνει η έγκυος έχουν επίδραση στην σωστή και ολοκληρωμένη διάπλαση των δοντιών του παιδιού.
Απαραίτητη η κατανάλωση τροφών πλούσιες σε πρωτεΐνες, βιταμίνες C και D και ασβέστιο (πχ κρέας, ψάρι, γαλακτοκομικά, λαχανικά, φρούτα).

Πως η στοματική υγεία της εγκύου ή της νέας μαμάς επηρεάζει τη στοματική υγεία του παιδιού

Η τερηδόνα είναι μια πολυπαραγοντική νόσος.

Η Διατροφή, τα Μικρόβια και η Στοματική Υγιεινή είναι οι τρεις βασικοί αιτιολογικοί παράγοντες της τερηδόνας.

Στόχος είναι η τριάδα αυτή να βρίσκεται σε τέτοια ισορροπία ώστε η ‘’ζυγαριά’’ να κλείνει πως την Υγεία και όχι προς τη νόσο δηλ. την Τερηδόνα.

Η Διατροφή και η Στοματική Υγιεινή εξαρτάται αποκλειστικά από τις συνήθειες μας!

Τα Μικρόβια θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι ο πιο αστάθμητος παράγοντας, σε σχέση με τη Διατροφή και τη Στοματική Υγιεινή, εφόσον δεν επηρεάζεται άμεσα από τις δικές μας ενέργειες. Η ‘’ποιότητα’’ αλλά και η ‘’ποσότητα’’ των μικροβίων της στοματικής κοιλότητας δεν είναι ίδια σε κάθε άνθρωπο. Δηλαδή, διαφορετικά άτομα έχουν διαφορετικά είδη μικροβίων, περισσότερο ή λιγότερο τερηδονογόνα, καθώς και περισσότερα ή λιγότερα σε αριθμό.

Όταν η έγκυος ή νέα μαμά έχει ενεργές τερηδόνες στα δόντια της το μικροβιακό φορτίο που φέρει είναι υψηλό και έντονα τερηδονογόνο.

Τα βρέφη όταν γεννιούνται δεν έχουν στη στοματική τους κοιλότητα κανένα μικρόβιο που να προκαλεί τερηδόνα. Τα μικρόβια αυτά τα αποκτούν με την ανατολή των πρώτων δοντιών. Η μετάδοση γίνεται κατά κύριο λόγο από τη μητέρα ή το άτομο που τα φροντίζει και σε μικρότερο βαθμό από τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας μέχρι την ηλικία των 18 μηνών. Μία μαμά λοιπόν, με ενεργές τερηδόνες θα μεταδώσει στο βρέφος της ένα ‘’υψηλά’’ τερηδονογόνο μικροβιακό φορτίο ενώ αντίθετα μία μαμά χωρίς τερηδόνες θα μεταδώσει ένα ‘’χαμηλά’’ τερηδονογόνο μικροβιακό φορτίο. Είναι, λοιπόν, κατανοητό ότι από πάρα πολύ νωρίς δημιουργούνται οι συνθήκες για τη μετέπειτα στοματική υγεία ενός παιδιού.

Τι πρέπει να κάνω ως Έγκυος για τη Στοματική μου Υγεία αλλά και τη μετέπειτα Στοματική Υγεία του παιδιού μου

Γνωρίζω = Προλαμβάνω

Ο Παιδοδοντίατρος θα δώσει όλες τις πληροφορίες που χρειάζεται η μέλλουσα μαμά ώστε πρώτα απ όλα να αποκτήσει σωστή και Επιστημονικά Τεκμηριωμένη Γνώση σχετικά με τη μελλοντική Στοματική Υγεία του παιδιού της.

Ενέργειες

1/ Τακτική Επίσκεψη στον Οδοντίατρο
2/ Σωστή Διατροφή
3/ Επιμελής Στοματική Υγιεινή
4/ Αποκατάσταση Τερηδόνας, Θεραπεία Ουλίτιδας

Θηλασμός δακτύλου – Πιπίλας

Η χρήση της πιπίλας είναι προτιμότερη από τον θηλασμό του δακτύλου, μιας και η συνήθεια αυτή είναι περισσότερο ελεγχόμενη από τους γονείς.

Προβλήματα που σχετίζονται με τον παρατεταμένο (πάνω από τα 4-5 έτη και για αρκετές ώρες ημερησίως) θηλασμό δακτύλου

• • “πεταχτά δόντια”
  • προεξέχουσα ή/και στενή άνω γνάθος
  • “κενό” μεταξύ των δοντιών (χασμοδοντία) όταν το παιδί κλείνει το στόμα του

Αν ο θηλασμός του δαχτύλου συνεχίζει και μετά τα 5-6 χρόνια ο Παιδοδοντίατρος μπορεί να χρειαστεί να επέμβει με την κατασκευή ειδικού ορθοδοντικού μηχανήματος το οποίο θα βοηθήσει το παιδί να διακόψει τη συνήθεια.

Πρώτη Επίσκεψη

Σύμφωνα με την Ελληνική Παιδοδοντική Εταιρεία (www.hspd.gr) και την Αμερικάνικη Παιδοδοντική Εταιρεία-AAPD (www.aapd.org) η πρώτη επίσκεψη του παιδιού στον Παιδοδοντίατρο πρέπει να γίνεται μετά την ανατολή του 1^ου δοντιού και μέχρι να συμπληρώσει το 1^ο  έτος.

Σε αυτή την πρώτη επίσκεψη κύριος στόχος είναι η ενημέρωση των γονέων σε ότι αφορά :

• Τη διάπλαση, ανατολή και σημασία των νεογιλών και μονίμων δοντιών
• Τις συνήθειες διατροφής και πως επηρεάζουν τα δόντια
• Την πρόληψη της τερηδόνας και της ουλίτιδας
• Τις στοματικές συνήθειες όπως θηλασμός δακτύλου, πιπίλας κ.ά.
• Τις πρώτες βοήθειες σε περίπτωση τραυματισμού των δοντιών
• Τη διάγνωση και αντιμετώπιση προβλημάτων χαλινών (γλώσσας- άνω χείλους)

Η δεύτερη επίσκεψη προτείνεται στην ηλικία περίπου των 2,5–3 ετών, όταν η νεογιλή οδοντοφυΐα έχει ολοκληρωθεί.

Από την ηλικία των 3-3,5 ετών και μετά το παιδί παρακολουθείται πλέον τακτικά από τον παιδοδοντίατρο. Το πόσο συχνά καθορίζεται, κυρίως, από τον κίνδυνο ανάπτυξης τερηδόνας (τερηδονικός κίνδυνος) και κυμαίνεται από 3 έως και 18 μήνες κατά περίπτωση.

Πρώτη επίσκεψη στο χώρο μας

Η 1^η επίσκεψη ενός παιδιού στο χώρο μας διαρκεί τουλάχιστον 30-45 λεπτά και στόχος είναι το παιδί να γνωρίσει το χώρο και τα πρόσωπα ώστε να νιώσει οικεία. Οι οδοντιατρικές ενέργειες που πραγματοποιούνται είναι όσο το δυνατόν λιγότερο επεμβατικές (εκτός από την περίπτωση έκτακτων περιστατικών) και περιλαμβάνουν:

• Στοματική υγιεινή
• Ανάλυση Δίαιτας
• Τεχνικές Απευαισθητοποίησης
• Οδοντιατρική – Στοματολογική εξέταση
• Καθαρισμός – Φθορίωση
• Σχέδιο Θεραπείας ή προγραμματισμός επανεξετάσεων

Παρουσία γονέα

Στο ιατρείο μας ενθαρρύνουμε την παρουσία του γονέα κατά τη διάρκεια της οδοντιατρικής εξέτασης ή/και θεραπείας γιατί πιστεύουμε ότι το παιδί έτσι νιώθει μεγαλύτερη ασφάλεια. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, που το παιδί δεν συνεργάζεται, μπορεί να ζητήσουμε από τη μαμά ή τον μπαμπά να μας βοηθήσει ώστε να πετύχουμε την επιθυμητή για όλους μας συνεργασία του παιδιού. Η τεχνική αυτή (behavior management) ονομάζεται ‘’παρουσία-απουσία γονέα’’ (parental presence-absence) και θεωρείται από τις πιο αποτελεσματικές ‘’τεχνικές συμπεριφοράς’’  κατά την οποία ζητείται από το γονιό να φύγει για λίγο από το δωμάτιο έως ότου να ηρεμήσει το παιδί, οπότε και επιστρέφει (American Academy of Pediatric Dentistry Guidelines- www.AAPD.org).

Ακτινογραφίες

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή αλλά και την Αμερικάνικη Παιδοδοντιατρική Εταιρεία η λήψη ακτινογραφιών αποτελεί μια ασφαλή αλλά και απαραίτητη σε πολλές περιπτώσεις οδοντιατρική πράξη (www.AAPD.org /media/Policies_Guidelines/BP_Radiographs.pdf)

Η ψηφιακή ακτινογραφία σε σχέση με τη συμβατική έχει πολλά πλεονεκτήματα με κυριότερο την ελαχιστοποίηση της ακτινοβολίας.

Για τη λήψη ακτινογραφίας χρησιμοποιείται στο παιδί ειδικός εξοπλισμός (ποδιά και κολάρο μολύβδου που καλύπτει το σώμα του και το θυρεοειδή αδένα).

Το ιατρείο μας είναι εξοπλισμένο  με ψηφιακό ακτινογραφικό μηχάνημα τελευταίας τεχνολογίας.

Φθόριο

Το φθόριο θεωρείται μία από τις μεγαλύτερες ανακαλύψεις στο πεδίο της δημόσια υγείας μιας και αποτελεί το πιο αποτελεσματικό μέσο για την πρόληψη της τερηδόνας. Πηγή: Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (FDI, IADR, WHO 2006: Global Consultation on Oral Health Through Fluoride)

Η χρήση του φθορίου είναι ασφαλής για τη γενική υγεία του ανθρώπου, σε όλες τις ηλικίες εφόσον χρησιμοποιείται σωστά. Πάνω από 3 δεκαετίες τώρα, σε πολλά ανεπτυγμένα κράτη το φθόριο έχει προστεθεί στο πόσιμο νερό γεγονός που οδήγησε σε μείωση της τερηδόνας έως και 50% στο γενικό πληθυσμό.

Η χρήση φθοριούχου οδοντόκρεμας είναι επιστημονικά τεκμηριωμένη από την εμφάνιση του πρώτου δοντιού και συστήνεται από τη διεθνή οδοντιατρική κοινότητα.

Συνήθης προτεινόμενη χρήση φθοριούχου οδοντόκρεμας

• 6 μηνών, ανατολή πρώτου δοντιού – 2 ετών: 500 ppm, λεπτό επίχρισμα
• 2-6 ετών: 1000ppm, μέχρι τα 3 έτη λεπτό επίχρισμα, μετά τα 3 μέγεθος μικρού μπιζελιού
• 6 ετών και άνω: 1450 ppm

Η χρήση του φθορίου στο οδοντιατρείο είναι μια απλή, γρήγορη και ασφαλής ιατρική πράξη. Η συχνότητα των φθοριώσεων καθορίζεται από τον Παιδοδοντίατρο και προσαρμόζεται στο εξατομικευμένο προληπτικό πρόγραμμα του κάθε παιδιού.

Προληπτικές καλύψεις οπών και σχισμών

Τα Sealants αποτελούν, όπως και το φθόριο, μία εξαιρετικά αποτελεσματική μέθοδο πρόληψης από την τερηδόνα.

Εφαρμόζονται γρήγορα και ανώδυνα  στις μασητικές επιφάνειες των μονίμων αλλά και των νεογιλών οπισθίων δοντιών που φέρουν βαθιές αύλακες και δεν μπορούν να καθαριστούν αποτελεσματικά με την οδοντόβουρτσα.

Η διάρκειας ζωής τους είναι περίπου  4 χρόνια αν όμως τοποθετηθούν σωστά μπορεί να διαρκέσουν πολύ περισσότερο.

Διαταραχές στη Διάπλαση των Δοντιών

Τόσο η νεογιλή όσο και η μόνιμη οδοντοφυΐα μπορεί να εμφανίσει διαταραχές σε ότι αφορά:

τον αριθμό (ανοδοντία, υποδοδοντία)

το μέγεθος (γιγαντισμός)

την κατασκευή (ατελής αδαμαντινογένεση)

τη μορφή (οδοντική διδυμία)

Ο Παιδοδοντίατρος είναι ο ειδικός ιατρός που έχει τις γνώσεις αλλά και την εμπειρία να διαγνώσει κάποια οδοντική ανωμαλία και να προτείνει το κατάλληλο σχέδιο θεραπείας.

Άτομα με Αναπηρία

Τα άτομα με χρόνια ιατρικά προβλήματα, νοητική υστέρηση, κινητικά προβλήματα ή διαταραχές κοινωνικής συμπεριφοράς έχουν ανάγκη ιδιαίτερης οδοντιατρικής φροντίδας.

Ο Παιδοδοντίατρος είναι ο ειδικός ιατρός που έχει τις γνώσεις αλλά και την εμπειρία να προσφέρει οδοντιατρικές υπηρεσίες υψηλής ποιότητας στα άτομα αυτά.

Η θεραπευτικη αντιμετώπιση γίνεται στο ιατρείο ή σε εξαιρετικές περιπτώσεις μη συνεργάσιμων ασθενών, σε νοσοκομειακό περιβάλλον υπό γενική αναισθησία.

Στοματική υγεία

Η Στοματική Υγεία αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της γενικής υγείας ενός ατόμου. Στοματική Υγιεινή, Ισορροπημένη-Υγιεινή Διατροφή, Προστασία από Τραυματισμούς και αργότερα η Αποφυγή Καπνίσματος-Αλκοόλ είναι κάποιες από τις συμπεριφορές-συνήθειες που είναι απαραίτητες για την πρόληψη των νόσων της στοματικής κοιλότητας. Η απόκτηση συνείδησης στοματικής υγείας από μικρή ηλικία εξασφαλίζει ενδιαφέρον, αγάπη και αναζήτηση γνώσεων για τη φροντίδα του στόματος μας ώστε να απολαμβάνουμε τα οφέλη μιας υγιούς στοματικής κοιλότητας.

Τι πρέπει να κάνω σαν γονιός;

Οι γονείς πρέπει να βοηθήσουν το παιδί τους να εφαρμόσει το εξατομικευμένο πρόγραμμα στοματικής φροντίδας που θα σχεδιάσει ο παιδοδοντίατρος. Αυτό θα το πετύχουν περνώντας στο παιδί τους την αίσθηση ότι η φροντίδα του στόματος μας είναι σημαντική και η καθημερινή φροντίδα του απαραίτητη.

Τι είναι ο Παιδοδοντίατρος και τι ο Στοματολόγος;

Παιδοδοντίατρος είναι ο οδοντίατρος που, μετά την παρακολούθηση αναγνωρισμένου πανεπιστημιακού προγράμματος, έχει εξειδικευθεί στην παροχή οδοντιατρικής φροντίδας  σε παιδιά, εφήβους και άτομα με ειδικές ανάγκες.

Στοματολόγος είναι ο οδοντίατρος που, μετά την παρακολούθηση αναγνωρισμένου πανεπιστημιακού προγράμματος, έχει εξειδικευθεί στη διάγνωση και αντιμετώπιση των παθήσεων της στοματικής κοιλότητας.